លោក ស៊ី ព្រមាន APEC ប្រឆាំងនឹងសង្រ្គាមត្រជាក់ឡើងវិញបន្ទាប់ពី AUKUS

លោក Lee របស់សិង្ហបុរីជំរុញឱ្យមានសមាហរណកម្មឌីជីថល ខណៈដែលលោក Phuc របស់វៀតណាមពិភាក្សាអំពីនិរន្តរភាព

ប្រធានាធិបតីចិន លោក ស៊ី ជីនពីង នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ បានធ្វើការស្តីបន្ទោស បិទបាំងស្តើងៗ ដល់ការកសាងសម្ព័ន្ធភាព ដែលដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាមេរិក នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ដោយព្រមានប្រឆាំងនឹងសង្គ្រាមត្រជាក់ «កើតឡើងវិញ»។

នៅក្នុងសុន្ទរកថារយៈពេល 15 នាទីដែលបានកត់ត្រាទុកជាមុនទៅកាន់កិច្ចប្រជុំកំពូលនាយកប្រតិបត្តិនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកប្រចាំឆ្នាំ ដែលមានការចូលរួមពីមេដឹកនាំជាតិជាច្រើន លោក Xi បាននិយាយថា តំបន់នេះ "មិនអាច និងមិនគួរវិលត្រឡប់ទៅរកការប្រឈមមុខដាក់គ្នា និងការបែកបាក់នៃសម័យសង្រ្គាមត្រជាក់ទេ"។

ការកត់សម្គាល់របស់លោកបានធ្វើឡើងមុនកិច្ចប្រជុំមេដឹកនាំនិម្មិតរបស់វេទិកា APEC ដែលមានសមាជិកទាំង 21 នៅថ្ងៃសុក្រ ដែលលោក Xi ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក Joe Biden និងសមភាគីរបស់ពួកគេនឹងពិភាក្សាអំពីបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចសំខាន់ៗនៅក្នុងតំបន់។ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអាមេរិកជាច្រើនបានរាយការណ៍ថា លោក Xi និងលោក Biden ក៏គ្រោងនឹងរៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូលនិម្មិតទ្វេភាគីនៅសប្តាហ៍ក្រោយផងដែរ។

ខណៈពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកងើបឡើងវិញបន្តិចម្តងៗពីជំងឺរាតត្បាត COVID-19 ភាពតានតឹងភូមិសាស្ត្រនយោបាយកំពុងកើនឡើងខ្ពស់ដោយសារតែការប្រជែងគ្នារវាងទីក្រុងប៉េកាំង និងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន។ រដ្ឋបាល Biden បានស្វែងរកការពង្រឹងសម្ព័ន្ធភាពសន្តិសុខនៅក្នុងតំបន់ - ទីមួយ កិច្ចសន្ទនាសន្តិសុខ Quadrilateral ជាមួយអូស្ត្រាលី ជប៉ុន និងឥណ្ឌា ហើយថ្មីៗនេះ កិច្ចព្រមព្រៀង AUKUS ថ្មីជាមួយចក្រភពអង់គ្លេស និងអូស្ត្រាលី។ ក្រោយមកទៀតនឹងអាចឱ្យ Canberra ទទួលបាននាវាមុជទឹកនុយក្លេអ៊ែរ។

លោក Xi បាននិយាយថា "ការប៉ុនប៉ងដើម្បីគូសបន្ទាត់មនោគមវិជ្ជា ឬបង្កើតជារង្វង់តូចៗលើមូលដ្ឋានភូមិសាស្ត្រនយោបាយ គឺត្រូវបរាជ័យ" ដោយលោក Xi សង្កត់ធ្ងន់ថា "ភាពបើកចំហ និងបរិយាប័ន្ន" គឺជាគន្លឹះសម្រាប់កំណើនជាបន្តរបស់តំបន់។

ថ្លែងទៅកាន់អ្វីដែលម្ចាស់ផ្ទះនូវែលសេឡង់បានចាត់ទុកជា "កិច្ចប្រជុំដ៏សំខាន់បំផុតនៃធុរកិច្ច និងរដ្ឋាភិបាលនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក" លោក Xi ក៏បានប្តេជ្ញាថា ប្រទេសចិននឹងបន្តបើកខ្លួនឯងដើម្បីលើកកម្ពស់សមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ច ដោយបង្កើនវត្តមានរបស់ខ្លួននៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌតំបន់។

លោកបាននិយាយថា "ប្រទេសចិនប្តេជ្ញាក្នុងការកសាងប្រព័ន្ធទីផ្សារស្តង់ដារខ្ពស់ ហើយនឹងធ្វើការដើម្បីធ្វើឱ្យវឌ្ឍនភាពថ្មីក្នុងការកែទម្រង់ផ្នែកសំខាន់ៗ និងតំណភ្ជាប់សំខាន់ៗ" ។ "ប្រទេសចិននឹងបន្តការបើកស្ថាប័នស្តង់ដារខ្ពស់ បន្តកែលម្អបរិយាកាសធុរកិច្ចរបស់ខ្លួន និងជំរុញការអភិវឌ្ឍន៍ដែលជំរុញដោយការបង្កើតថ្មីនៃតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីសាកល្បង"។

ប្រទេសចិនកាលពីខែកញ្ញាបានដាក់ពាក្យចូលរួមកិច្ចព្រមព្រៀងគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងជឿនលឿនសម្រាប់ភាពជាដៃគូអន្តរប៉ាស៊ីហ្វិក (CPTPP)។ វឌ្ឍនភាព​នៃ​សេរីភាវូបនីយកម្ម​ត្រូវ​បាន​គេ​មើល​ឃើញ​ថា​មាន​សារៈ​សំខាន់​សម្រាប់​ការ​ចូល​រួម​របស់​ប្រទេស​ចិន​ក្នុង​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ដែល​មាន​សមាជិក​ទាំង ១១។ ប្រទេសនេះក៏ជាសមាជិកនៃភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចទូលំទូលាយក្នុងតំបន់ (RCEP) ដែលជាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មដែលមានប្រទេសចំនួន 15 ដែលត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងចូលជាធរមាននៅខែមករាឆ្នាំ 2022 ។

កិច្ចប្រជុំកំពូលនាយកប្រតិបត្តិ APEC រយៈពេលពីរថ្ងៃ គ្របដណ្តប់លើបញ្ហាជាច្រើន - ពីឌីជីថលភាវូបនីយកម្ម ដល់ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ជាមួយនឹងមេដឹកនាំជាតិនានា ថ្លែងសុន្ទរកថាគន្លឹះ ឬចូលរួមកិច្ចសន្ទនា។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីអូស្ត្រាលី Scott Morrison នៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាជាមួយប្រធានក្រុមហ៊ុន Microsoft លោក Brad Smith បន្ទាប់ពីសុន្ទរកថារបស់លោក Xi មិនបានពិភាក្សាអំពី AUKUS ឬសន្តិសុខក្នុងតំបន់នោះទេ។

នាយករដ្ឋមន្ត្រីសិង្ហបុរីលោក Lee Hsien Loong បានសង្កត់ធ្ងន់លើតម្រូវការពង្រីកកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងធ្វើសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ច ដែលជំរុញដោយ CPTPP និង RCEP "ទៅកាន់ដែនឌីជីថល"។

លោក Lee បានស្នើឱ្យមានការបង្កើតកិច្ចព្រមព្រៀងសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលដែលផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់បន្ថែមទៀតដែល "ផ្តល់នូវចំណុចយោងលើក្របខ័ណ្ឌទូទៅ និងច្បាប់សម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មឌីជីថល រួមទាំងបច្ចេកវិទ្យាដែលកំពុងរីកចម្រើន និងការច្នៃប្រឌិតទិន្នន័យ" ។ លើសពីនេះ លោកបានស្នើថា ការវិនិយោគលើការកាត់បន្ថយកម្មករ និងអាជីវកម្មខ្នាតតូចមានសារៈសំខាន់សម្រាប់តំបន់ APEC ដើម្បីកសាងសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលរបស់ខ្លួន។

ប្រទេសសិង្ហបុរី នូវែលសេឡង់ និងឈីលី ដែលសុទ្ធសឹងជាសមាជិក CPTPP និង APEC បានបង្កើតកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលរួចហើយ ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថា DEPA ។ ថ្មីៗ​នេះ ប្រទេស​ចិន ​បាន​ដាក់​ពាក្យ ​សុំ​ជា​ក្រុម​នេះ​ផង​ដែរ។

ប្រធានរដ្ឋវៀតណាមលោក Nguyen Xuan Phuc ក៏បានថ្លែងសុន្ទរកថាទៅកាន់ CEO Summit ដោយជំរុញឱ្យសមាជិក APEC និងក្រុមហ៊ុនឯកជនធ្វើការរួមគ្នាលើនិរន្តរភាព - ភាគច្រើនគឺការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។

ប្រធានាធិបតីវៀតណាមបាននិយាយថា "ពេលវេលាមិនស្ថិតនៅខាងយើងទេ ដោយសារបញ្ហាប្រឈមទាំងនេះបន្តកាន់តែអាក្រក់ទៅៗជារៀងរាល់ថ្ងៃ" ចំពេលមានការផ្តោតអារម្មណ៍ជាសកលលើអាកាសធាតុ ខណៈដែល សន្និសីទ COP26 នៅទីក្រុង Glasgow ជិតដល់ទីបញ្ចប់ហើយ។ ដូច្នេះហើយ យើងត្រូវតែធ្វើការជាមួយគ្នាយ៉ាងជិតស្និទ្ធ ដើម្បីជម្នះការលំបាកបែបនេះ។ ការឆ្លើយតបទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ គឺជាការទទួលខុសត្រូវរួមគ្នារបស់ប្រទេស និងសេដ្ឋកិច្ចទាំងអស់»។

ធនាគារពិភពលោកបានចុះបញ្ជីប្រទេសវៀតណាមជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសដែលរងគ្រោះខ្លាំងបំផុតដោយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងការកើនឡើងកម្រិតទឹកសមុទ្រ ជាពិសេសនៅក្នុងតំបន់ដីសណ្ដទន្លេមេគង្គ។ វៀតណាមបានប្តេជ្ញាថានឹងសម្រេចបាននូវការបំភាយឧស្ម័នសូន្យសុទ្ធត្រឹមឆ្នាំ 2050 ដោយបង្កើនចំណែកនៃថាមពលកកើតឡើងវិញដល់ជាង 30% នៃការផ្គត់ផ្គង់ថាមពលបឋមសរុបរបស់ខ្លួន។

លោក Phuc បាននិយាយថា ការចូលរួមពីវិស័យឯកជននឹងក្លាយជាគន្លឹះ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា "អាជីវកម្មនីមួយៗចាំបាច់ត្រូវបង្កើតផែនទីបង្ហាញផ្លូវដើម្បីកាត់បន្ថយការបំភាយឧស្ម័នស្របតាមគោលដៅ និងសន្ទស្សន៍នៃការបំភាយឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់នៃប្រទេសរៀងៗខ្លួន"។ "វាមានសារៈសំខាន់ផងដែរក្នុងការបង្កើតខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ពណ៌បៃតង និងលើកទឹកចិត្តឱ្យមានអាកប្បកិរិយាដែលមិនប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថានដោយអ្នកប្រើប្រាស់"។

ដូចលោក Xi ដែរ លោក Phuc បានសន្យាថានឹងធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងបន្ថែមទៀតនូវបរិយាកាសធុរកិច្ច និងការវិនិយោគនៅក្នុងប្រទេសរបស់គាត់។ លោកបាននិយាយថា ប្រជាជនវៀតណាមប្រហែល 100 លាននាក់ និងកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីចំនួន 14 ដែលបានផ្តល់សច្ចាប័ននឹងផ្តល់ឱ្យអ្នកវិនិយោគបរទេសនូវបរិយាកាសអំណោយផលសម្រាប់កំណើនបៃតង។

លោកបានបន្ថែមថា “វៀតណាមក៏កំពុងផ្តល់ការលើកទឹកចិត្តសម្រាប់សហគ្រាសក្នុងការចាប់យកឱកាសក្នុងការផ្តល់ផលិតផល និងសេវាកម្មបៃតង”។

Nikkei Asia