នាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន Kishida រិះគន់ចិនចំពោះទង្វើរំលោភអធិបតេយ្យភាព

 ភ្នំពេញ៖ នាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន លោក Fumio Kishida នៅថ្ងៃអាទិត្យនេះ បានរិះគន់ទីក្រុងប៉េកាំង ចំពោះការបង្កើនសកម្មភាព ដែលរំលោភលើអធិបតេយ្យភាពរបស់ប្រទេសជប៉ុន នៅសមុទ្រចិនខាងកើត នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលប្រចាំឆ្នាំ នៃសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងដៃគូរបស់ខ្លួន។    

កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា ដែលមានការចូលរួមដោយប្រធានាធិបតីអាមេរិក Joe Biden និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីចិន លោក Li Keqiang បានធ្វើឡើងចំពេលមានភាពតានតឹងជុំវិញការអះអាងរបស់ទីក្រុងប៉េកាំងក្នុងដែនទឹក និងសម្ពាធក្នុងតំបន់លើកោះតៃវ៉ាន់ ខណៈដែលកូរ៉េខាងជើងនៅតែបន្តការសាកល្បងកាំជ្រួចមីស៊ីលផ្លោង។    

Kishida ទំនងជាសំដៅទៅលើការលុកលុយម្តងហើយម្តងទៀតចូលទៅក្នុងដែនទឹកជុំវិញប្រជុំកោះ Senkaku ដែលជាក្រុមប្រជុំកោះសមុទ្រចិនខាងកើតដែលគ្រប់គ្រងដោយទីក្រុងតូក្យូ ប៉ុន្តែត្រូវបានទាមទារដោយទីក្រុងប៉េកាំង។    

លោកក៏បាននិយាយផងដែរថាសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៅជុំវិញកោះតៃវ៉ាន់គឺជាបញ្ហាសំខាន់ដែល "ប៉ះពាល់ដោយផ្ទាល់" សន្តិសុខក្នុងតំបន់ ដោយលើកឡើងពីរបៀបដែលចិនបង្កើនសកម្មភាពយោធារបស់ខ្លួនក្នុងប្រតិកម្មទៅនឹងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានសភាតំណាងរាស្រ្តអាមេរិក Nancy Pelosi ទៅកាន់កោះប្រជាធិបតេយ្យដែលគ្រប់គ្រងដោយខ្លួនឯងកាលពីខែសីហា។    

ក្នុងអំឡុងពេលសមយុទ្ធយោធាដែលធ្វើឡើងនៅជុំវិញកោះតៃវ៉ាន់ ប្រទេសចិនបានបាញ់មីស៊ីលផ្លោង ដោយក្នុងនោះ 5 គ្រាប់បានធ្លាក់ចូលទៅក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចផ្តាច់មុខរបស់ប្រទេសជប៉ុននៅសមុទ្រចិនខាងកើតជាលើកដំបូង។    

នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលដែលមានសមាជិកទាំង 18 លោក Biden ក៏បានសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់នៃសេរីភាពនៃការធ្វើនាវាចរណ៍នៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងកើត និងខាងត្បូង ខណៈពេលដែលបានប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ប្រទេសលោកចំពោះឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក។    

លោក Biden កំពុងធ្វើដំណើរទៅកាន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ជាលើកដំបូងចាប់តាំងពីចូលកាន់តំណែង ដោយព្រឹត្តិការណ៍កិច្ចប្រជុំកំពូលទាក់ទងនឹងអាស៊ានកាលពីឆ្នាំមុនបានធ្វើឡើងស្ទើរតែចំពេលមានការរាតត្បាតនៃមេរោគឆ្លង។    

គាត់ក៏បានក្លាយជាប្រធានាធិបតីអាមេរិកដំបូងគេក្នុងរយៈពេលប្រហែលប្រាំមួយឆ្នាំដែលបានចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ាដោយផ្ទាល់ ខុសពីអ្នកកាន់តំណែងមុនរបស់លោក Donald Trump ដែលបានចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាមេរិក-អាស៊ានតែមួយដងគត់នៅទីក្រុងម៉ានីលក្នុងឆ្នាំ 2017 ហើយមិនដែលបានចូលរួមពេញលេញនោះទេ។ កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ាក្នុងអំឡុងពេលកាន់តំណែងរបស់គាត់រហូតដល់ខែមករាឆ្នាំ 2021។    

អវត្តមានរបស់លោក Trump បានបង្កឱ្យមានការព្រួយបារម្ភអំពីកង្វះការចូលរួមរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក នៅពេលដែលឥទ្ធិពលរបស់ចិនកំពុងកើនឡើងនៅក្នុងតំបន់។ សេតវិមានបាននិយាយនៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានបន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ាថា "ប្រធានាធិបតី Biden បានអះអាងជាថ្មីនូវការប្តេជ្ញាចិត្តយូរអង្វែងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកចំពោះឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក ជាមួយនឹងអាស៊ានជាមជ្ឈមណ្ឌលរបស់ខ្លួន" ។    

ក្នុងអំឡុងពេលនៃព្រឹត្តិការណ៍នេះ លោក Biden បានអត្ថាធិប្បាយលើទំនាក់ទំនងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន ដោយបានគូសបញ្ជាក់ថា សហរដ្ឋអាមេរិកនឹង "ប្រកួតប្រជែងយ៉ាងខ្លាំងក្លា" ជាមួយប្រទេសចិន និងនិយាយប្រឆាំងនឹងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់របស់ទីក្រុងប៉េកាំង នេះបើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន។    

វាក៏បាននិយាយថា Biden សង្ឃឹមថានឹងរក្សាទំនាក់ទំនងបើកចំហររវាងប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចធំជាងគេទាំងពីរ ដើម្បីកុំឱ្យការប្រកួតប្រជែងក្លាយជាជម្លោះ ដោយបញ្ជាក់សារជាថ្មីអំពីសារៈសំខាន់នៃការរក្សាសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៅទូទាំងច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់។    

សហរដ្ឋអាមេរិក និងចិនកំពុងដើរលេងសម្រាប់ឥទ្ធិពលនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ដែលរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័ស ដែលជាតំបន់សំខាន់ជាយុទ្ធសាស្ត្រដែលជាប់គន្លងផ្លូវសមុទ្រសំខាន់ៗ រួមទាំងសមុទ្រចិនខាងត្បូងផងដែរ។    

ក្រុម​អាស៊ាន ប្រ៊ុយណេ កម្ពុជា ឥណ្ឌូនេស៊ី ឡាវ ម៉ាឡេស៊ី មីយ៉ាន់ម៉ា ហ្វីលីពីន សិង្ហបុរី ថៃ និង​វៀតណាម។ កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា មានអាស៊ានបូកអូស្ត្រាលី ចិន ឥណ្ឌា ជប៉ុន នូវែលសេឡង់ រុស្ស៊ី កូរ៉េខាងត្បូង និងសហរដ្ឋអាមេរិក។

Nikkei Asia